Marcel Gremmé
Na de grote commotie en een petitie met ruim 6000 handtekeningen, presenteerde het college maandagavond twee extra scenario’s. Het oorspronkelijke ontwerp wordt door het college het ‘maximaal groen’-scenario genoemd. In dat plan zouden 135 bestaande bomen verdwijnen, maar daar moet meer dan het dubbele aan nieuwe bomen voor terugkomen. Het idee is dat er uiteindelijk meer groen ontstaat, maar dat gaat wel ten koste van de bestaande platanen.
Om te laten zien dat ook andere keuzes mogelijk zijn, kwamen wethouder Rik Grashoff en de landschapsarchitect nu met twee extra varianten:
- Variant 1 (‘optimaal groen’): hierin blijven meer bestaande bomen behouden, terwijl er ook ruimte blijft voor het aanplanten van nieuwe bomen en groenstroken.
- Variant 2 (‘behoud bomen’): hierbij blijven zo veel mogelijk platanen staan. De keerzijde is dat er minder plek is voor nieuwe bomen en beplanting.
Bij het maken van de scenario’s speelt het college met veel praktische dilemma’s. De bestaande platanen zijn zo’n dertig jaar oud, in goede staat en volgroeid, maar dragen niet veel bij aan het tegengaan van hittestress of het verbeteren van de biodiversiteit. Ze staan in twee lange rijen, ver uit elkaar, zoals past bij een weg van 50 kilometer per uur. Verplanten is geen optie. Sommige oude bomen, zoals langs de begraafplaats en bij Julianastaete en het Piusplein, blijven sowieso staan.
Nieuwe bomen zouden meer schaduw geven en een dichtere kroon hebben. Ook krijgen ze genoeg ruimte om te groeien en staan niet in de weg van kabels of leidingen. Maar er zijn ook lastige keuzes: hoe kan het verkeer tijdens de werkzaamheden door? Kunnen nood- en hulpdiensten overal bij? En wordt het gebied een rustige 30 km/u-straat of blijft het vooral een verkeersroute? Ook grote evenementen zoals de kermis moeten passen in het plan.
Volgens de wethouder wordt er gezocht naar een balans: “Het is niet de vraag of het kan, maar of het wenselijk is. We willen vergroenen, maar ook verkeersveiligheid en het behoud van bestaande bomen serieus meenemen.”
Raad voelt zich overvallen
De gemeenteraad reageerde kritisch op de presentatie. De stukken waren vooraf niet gedeeld, waardoor de scenario’s pas tijdens de vergadering bekend werden. Anne Miep Vlasveld van de Partij voor de Dieren voelde zich overvallen: “Waarom is niet eerder gekeken naar scenario’s waarbij het behoud van bestaande bomen centraal stond?”
Ook CDA’er Anne van Veldhoven vond dat de raad zo buitenspel werd gezet: “We zien met deze twee extra scenario’s ook nieuwe dilemma’s waar we ons over uit moeten kunnen spreken. Of komt het college straks zelf met een voorkeursscenario?”
Volgens wethouder Rik Grashoff is dat laatste inderdaad de bedoeling. Hij wil het besluit samen nemen na gesprekken met betrokkenen. Wel deed hij een toezegging: in oktober komt hij eerst terug naar de raad met een definitief voorstel.
“Verdient niet de schoonheidsprijs”
Ook insprekers namens de actiegroep Zinloos Geveld waren kritisch. Zij vinden dat de gemeente onvoldoende duidelijk is geweest over de grote aantallen bomen die zouden verdwijnen. Bovendien hebben oude bomen veel meer waarde voor biodiversiteit, gezondheid en klimaat dan jonge exemplaren.
Volgens een van hen verdient het proces en de communicatie van de gemeente “zeker niet de schoonheidsprijs”. Eén inspreker noemde zichzelf “een figurant in een slecht toneelspel” en sprak van een respectloze en ondemocratische aanpak. Anderen wezen erop dat het college nooit duidelijk heeft gemaakt dat in het oorspronkelijke plan maar liefst 90 procent van de bomen zou verdwijnen.
Besluit in oktober
De komende weken gaat de gemeente opnieuw in gesprek met bewoners en organisaties. Het eindvoorstel wordt doorgerekend op ‘klimaatwaarde’, waarbij onder meer kroonvolume en schaduw tegen hittestress bepalend zijn.
In oktober moet duidelijk worden welke variant het college uiteindelijk kiest. Pas daarna neemt het college een besluit over de definitieve herinrichting van de binnenstad.
LEES OOK:
Gespannen stadswandeling met actiegroep Zinloos Geveld en wethouder Grashoff
Actiegroep biedt petitie tegen bomenkap in Tilburg aan: ‘Je begint vergroening niet met massale kap’
