Marcel Gremmé
In een artikel op Bron deelt Jos Baijens zijn gedachten over het bezoek. Hij vraagt zich af hoe journalisten en de opleiding zich zouden moeten verhouden tot de macht. “De macht van de koning is beperkt. Maar de koning symboliseert nog steeds de eenheid van de regering”, stelt Baijens.
De docent uit ook kritiek op de gevallen regering. Volgens hem was dit een radicaal-rechtse eenmanspartij die de democratie bedreigde met aanvallen op journalisten, rechters en de Grondwet. “Willem-Alexander installeerde menig PVV-minister, ondertekende wetten die een bezuiniging van meer dan een miljard op het Hoger Onderwijs mogelijk maken, houdt mede een regering in stand die klimaatmaatregelen afremt en die weigert een genocide een genocide te noemen.”
Geen vrijheid van meningsuiting
De koning heeft formeel een stemrecht, maar maakt daar geen gebruik van omdat hij onpartijdig moet blijven. En dat wringt volgens Baijens. “Zijn wij vereerd zo iemand met veel bombarie feestelijk te ontvangen? We kunnen niet eens serieus vragen stellen, want we weten dat er geen echt antwoord komt, behalve van de Rijksvoorlichtingsdienst.”
‘Journalistiek is geen voorlichtingsdienst’
Jos Baijens geeft les in eindredactie en taalbeheersing. Samen met zijn collega’s leidt hij toekomstige journalisten op die de rol van ‘waakhond’ moeten vervullen. “Op 2 oktober verschuift de rol van waakhond naar welkomstcomité, van kritische controleur naar decorstuk voor het imago van de macht.”
Hij benadrukt dat journalisten de taak hebben om macht, waarheid en context kritisch te controleren. “Het omarmen van die symbolische macht – of het nu om een koning of om een minister gaat – maakt ons mede tot dragers van die macht. Dat is niet onze taak.”
Geen applausmachine
Hoewel Baijens zich kan voorstellen dat Willem-Alexander geïnteresseerd is in het opleiden van jonge journalisten, vindt hij dat dit ook op andere manieren kan. “Hij kan Villa Media lezen. Maar Fontys is geen PR-bureau. En al helemaal geen applausmachine.”
De column eindigt met een bredere reflectie. “De wereld staat in brand. Onze democratie wankelt. Antifascisme wordt het liefst verboden, fascisme vooralsnog niet. Welk voorbeeld geven wij onze studenten als wij onze kritische stem inruilen voor beleefdheid, voor protocollen?”, vraagt Baijens zich af. “We spelen met onze relevantie. We zijn een controle op de macht, niet een verlengstuk ervan.”
LEES OOK:
Tilburg ontvangt binnenkort bezoek van koning Willem-Alexander en koningin Máxima
Docent Jos Baijens start een petitie: ‘Maak Fontys Journalistiek vleesvrij!’
