Vijftien mensen in één woning: Tilburg kan de toestroom van nareizigers niet aan

Foto: COA.

Tilburg slaat alarm over de plotselinge toestroom van nareizigers – gezinsleden van statushouders – naar de stad. De gemeente spreekt van een onhoudbare situatie door het nieuwe beleid van het Rijk. “Wij worden voor het blok gezet door de minister”, zegt een woordvoerder. “Het tempo en de aantallen zijn gewoon te hoog. Dit kunnen we niet meer aan.”

Op 23 september kondigde minister Keijzer (Asiel en Migratie) aan dat nareizigers voortaan zoveel mogelijk direct bij hun familie in dezelfde gemeente moeten worden geplaatst. Volgens het ministerie gebeurt dat “in samenspraak met gemeenten” en alleen “in geval van redelijkheid en billijkheid”. Tilburg ervaart het anders: de doorplaatsingen verlopen zonder overleg, terwijl er nauwelijks opvang of geschikte woningen beschikbaar zijn.

Vijftien mensen in één woning

De gevolgen zijn zichtbaar. In Tilburg verblijven inmiddels meer dan 35 nareizigers zonder verblijfsvergunning. Vijf gezinnen wonen in te kleine woningen, en in één woning zitten zelfs vijftien gezinsleden op twee slaapkamers. De gemeente waarschuwt voor overbewoning, brandgevaar en gezondheidsproblemen.

Twee groepen nareizigers

Tilburg onderscheidt twee groepen nareizigers. De eerste groep van 152 mensen verbleef al in een asielzoekerscentrum (AZC) en wordt versneld naar de stad gestuurd. Deze groep was al aangekondigd en toegewezen.

De tweede groep heeft zich nooit in een AZC of het aanmeldcentrum in Ter Apel gemeld. Bij aankomst blijkt er geen plek in de opvang, waardoor deze gezinnen vaak intrekken bij familieleden met kleine woningen. Dat veroorzaakt overbewoning en legt extra druk op de stad.

Noodopvang als tijdelijke oplossing

Om te voorkomen dat deze gezinnen op straat komen, heeft de gemeente noodopvang ingericht. Sinds 4 oktober verblijven drie gezinnen – in totaal twintig personen – tijdelijk in de Beukenhof in Biezenmortel. Andere nareizigers worden opgevangen in doorstroomlocaties, zoals aan de Spoorlaan. Maar ook dat is volgens de woordvoerder “niet houdbaar op langere termijn”. Hotels zijn geen optie, omdat die al vol zitten met statushouders.

“Wij willen dat mensen bij hun gezin worden ondergebracht, daar zijn we niet op tegen. Maar de korte termijn, de aantallen en het gebrek aan afstemming maken dit onhoudbaar. Beukenhof is echt een noodgreep; die locatie wilden we eigenlijk niet meer gebruiken. Maar nood breekt wet”, legt de woordvoerder uit.

Dringende oproep aan de Kamer

De gemeente heeft een brief naar de Kamer gestuurd waarin ze oproept de huidige werkwijze per direct stop te zetten, de verantwoordelijkheid van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) te herstellen en financiële compensatie te bieden voor gemeenten die noodgedwongen alternatieve opvang moeten regelen.

“Wij proberen ruimte te maken in onze opvanglocaties, maar dat gaat niet oneindig. Huisvesting van statushouders is al lastig in een land met woningnood, en dit komt er nu bovenop”, zegt de woordvoerder.

Structurele opvang noodzakelijk

De gemeente zoekt samen met woningcorporaties naar oplossingen, maar er zijn simpelweg te weinig woningen. Nareizigers hebben vaak geen verblijfsvergunning of burgerservicenummer (BSN), waardoor ze geen toegang hebben tot medische zorg, financiële steun of andere basisvoorzieningen.

Tilburg benadrukt dat tijdelijke oplossingen slechts een noodgreep zijn. De stad pleit voor structurele opvanglocaties waar nareizigers kunnen wachten totdat er passende woningen beschikbaar zijn. “Wij willen dat het beleid humaan en verantwoord is. Tot die tijd blijven wij noodgedwongen improviseren met tijdelijke locaties en doorstroomvoorzieningen”, aldus de woordvoerder.

Marcel Gremmé